Die Jacoba van Beieren was een stoer wijf

'Wat ik altijd een spannend verhaal vind gaat over het Kasteel van Gouda en die stoere Jacoba van Beieren die daar een tijdje gewoond heeft. Volgens de fantasierijke overlevering vluchtte ze via een ondergronds gangenstelsel voor haar vijanden,' schrijft Peggy Dijkstra-van Loon. 
 
Een kasteel spreekt -bij mij- altijd tot de verbeelding

'Welke rokken hebben geruist in het kasteel in Gouda? Welke verhalen zijn er verteld in de keuken?  Wie hebben er allemaal gewoond? Welke intriges waren er? Geruchten over geheime gangen en  wapengekletter!  

Jacoba vind ik stoer

Omdat zij in haar tijd al geëmancipeerd was. Na het lezen “Jacoba, dochter van Holland” (2009) van Simone van de Vlugt heb ik haar in mijn hart gesloten. Ik had de indruk dat zij haar tijd ver vooruit was. Ze vocht als een vent en trouwde voor de vorm. Omdat het in die tijd niet anders kon.

Vrijgevochten tiep!

bron afbeeldingen en achtergrondinfo https://nl.wikipedia.org/wiki/Jacoba_van_Beieren 
nl.wikipedia.org/wiki/Kasteel_van_Gouda

Jacoba van Beieren bewoonde het kasteel van 1401 - 1436 en nam van hieruit verschillende veldtochten. Zo wist ze o.a. Schoonhoven te veroveren. Als dank voor de steun die zij ontving van de Goudse schutters schonk zij een gouden miskelk die nu nog te bewonderen is in Museum Gouda. Ze stierf op 9 oktober 1436 op 35-jarige leeftijd aan tuberculose en werd begraven op het Binnenhof in Den Haag.

---

Het kasteel van Gouda zoals hij op 'De geheugenkaart van Gouda' is getekend ​

Het kasteel werd in 1438 door een brand in de as gelegd

Al snel werd het weer herbouwd. In deze tijd groeide Erasmus op in Gouda, dus hij moet het kasteel dagelijks gezien hebben. In 1577 werd het kasteel onbewoonbaar gemaakt en daarna afgebroken. Gouda wilde van het kasteel, en met name van de eigenaar, verlost worden. De eigenaar (de Staten van Holland) werd door het stadsbestuur niet bij deze besluitvorming betrokken. De officiële reden van de afbraak was dat de Spanjaarden dan niet het kasteel konden innemen. 
Bron, in de buurt

Coretta Bakker-Wijbrans, van het streekarchief middenholland stuurde me naar aanleiding van dit verhaal het volgende berichtje en de situatietekening uit het archief. ​

Beste Michel,
Zoals beloofd via Twitter zou ik nog even zoeken wat wij in onze collectie hebben naar de locatie van de onderaardse gangen bij het kasteel. Het enige wat ik heb gevonden vind je in de bijlage. De clue is dat er verder helemaal geen bewijs verder is van de onderaardse gangen, behalve de kelders die de bewoners hebben uitgegraven. 

Een deel van de overgebleven fundamenten vormt het bewijs dat het kasteel er echt heeft gestaan (bron, wikipedia) 

Bron, in de buurt. Lees ook het artikel

​Informatie over het Kasteel en de ondergrondse gangen (Wikipedia)   
Vele jaren heeft er het verhaal onder de bevolking geleefd, dat er vanuit het vroegere kasteel verschillende onderaardse gangen liepen, zelfs onder de Hollandsche IJssel door naar de overzijde van de rivier. Diverse keren is hier onderzoek naar gedaan, zoals in 1824 en in 1879. In 1879 is een officieel gemeentelijk onderzoek gestart naar de geruchten over het bestaan van de onderaardse gangen die onder de IJssel zouden lopen vanaf het Kasteel van Gouda naar de overzijde.  Er werden diverse gewelven aangetroffen ook een gewelf richting de IJssel, maar geen gang onder de IJssel.

In 1937 heeft ene mevrouw N. Klein Sprokkelhorst uit Zeist, volgens haar met stelligheid, met haar wichelroede aangegeven dat er twee gangen onder de IJssel door zouden lopen. Een gang van 3 meter breed in de richting van Schoonhoven en een gang van 8 meter breed naar een boerderij aan de andere kant van de dijk van Gouderak (het voormalige rechthuis). Zij deed dit onder andere vanuit een roeiboot in aanwezigheid van enkele leden van de Commissie van Toezicht op het Museum. Hoewel het in de plaatselijk slappe bodem en in de vroege middeleeuwen technisch onhaalbaar moest zijn, kreeg zij het voordeel van de twijfel en werd later een vervolgonderzoek ingesteld. Inmiddels is duidelijk dat van aanwezigheid van dergelijke gangen geen sprake is. Wel zijn de resten van de gewelven onder het vroeger kasteel aangetroffen.

Mocht je willen zien waar het kasteel vroeger precies heeft gestaan dan kun je ook een kijkje gaan nemen in het Museum Gouda waar momenteel een maquette te zien is Gouda anno 1562, dat nauwkeurig is nagebouwd. Driehonderd inwoners en bedrijven uit Gouda hebben meebetaald aan de maquette door hun ‘eigen’ pand te kopen.

Ook kinderen konden een struik, een bootje of een zwerfhond aanschaffen.

De kloosters, de boerderijen, de stadsmuren, de stadspoorten, de hooibergen, de haven, de havenkraan, het kasteel, de zwerfhonden, de schaapskuddes, de molens, de stegen, de kerken, de herbergen, de brouwerijen, alles staat er op!

Michel Linthorst 

Welke bekende Gouwenaar mag er volgens jou niet ontbreken op de kaart? 
Welk stoer verhaal of mooie herinnering aan Gouda heb jij? 
​Wat is een typisch Goudse gewoonte, gebruik of uitspraak die op de kaart moet. 

Deel je verhaal

Lees alle verhalen

Hieronder de laatste versie van de Geheugenkaart.
Wat mist er nog?