Over Youp, de theaterkatten en het geheimzinnige weesmeisje van de Goudse Schouwburg

Op vrijdag 1 maart werd één van de vier de afdrukken van 'De geheugenkaart van Gouda' onthuld in de Goudse Schouwburg. Een mooie gelegenheid om een paar verhalen los te krijgen bij directrice Nel Oskam en hoofd communicatie Anya Tuit.  

Nel Oskam en Michel Linthorst (a.k.a.MIES)

Anya Tuit 

Anya Tuit vertelt: ‘Zo’n elf jaar geleden speelde er een vrij serieuze voorstelling, ik meen met Rick Engelkes en Isa Hoes. Ik vond het een hele spannende avond, want ik was nog maar net begonnen en de voorstelling moest vlekkeloos verlopen. Tot halverwege was er geen vuiltje aan de lucht, de voorstelling was bijna op zijn hoogtepunt toen er tijdens een bloedserieuze scene opeens vrolijke pianomuziek klonk. 

Dit hoorde overduidelijk niet bij de voorstelling!

Waar kwam die muziek vandaan? Zo snel en onopvallend mogelijk liep ik de zaal uit in de richting van de kleedruimtes. De muziek werd steeds luider naarmate ik dichter bij de orkestbak kwam. 

Maar de orkestbak werd helemaal niet gebruikt, die avond!

Toen ik de deur opende zag ik een jonge dame uitbundig de vleugel bespelen. Het was de pianiste die in de kleine zaal geprogrammeerd stond. In de pauze van haar voorstelling had ze de piano gevonden. En nu zat ze haar vingers nog even warm te spelen, niet wetende dat iedereen in de grote zaal haar pianospel duidelijk kon horen! Volgens mij heeft niemand echt gemerkt dat de muziek niet bij de voorstelling hoorde.’

'Weet je trouwens dat we ook een theaterkat hebben?' 

'Hij heet Teigertje en heeft een halve staart. Hij zit vaak voor de ingang en heet bijna dagelijks iedereen welkom, vooral om over zijn kop geaaid te worden en omdat hij soms een snoepje krijgt.  ​

Nel: In de oude schouwburg hadden we ook al een huiskat. Heel handig omdat hij alle muizen ving. Hij mocht alleen achter de schermen komen bij kunstmin.  Na een voorstelling kwam ik als eerste de zaal uit en zag de kat als een tijger door de garderobe sluipen. Opeens nam hij een enorme sprong en viel een dure bontjas aan. Gelukkig was er geen schade. We hebben voor de zekerheid toch maar een ander huis voor hem gezocht.

‘De laatste voorstelling in de oude schouwburg
zal ik nooit vergeten'

zegt Nel Oskam. Hij werd gespeeld door Youp van ’t Hek die 'De oude dame' een waardig afscheid gunde. ​Niet alleen door zijn mooie optreden maar ook door de prachtige ode die schreef. Een kort fragment: 

Ik weet hoeveel hier is gelachen
En weet hoeveel er is gejankt
Ik buig en zeg heel stil gedag
En fluister: schouwburg bedankt

Ik ben de laatste die er staat
en voel de weemoed die hier hangt
En voor u straks de straat op gaat
Zeg dan: schouwburg bedankt

Ik ken echt alle theaters
En daar wordt door mij zo vaak verlangd
naar de geur van de oude Goudse
Kortom: schouwburg bedankt

Youp van 't Hek ​

Bron Gouds Dagblad

Nel Oskam met een maquette van de nieuwe Schouwburg  

Hoe Nel brandgaten wist te voorkomen

Bron Gouds Dagblad

Nel Oskam, zoals afgebeeld op de Geheugenkaart met rechts theaterkat 'Teigertje'

Nel: 'De nieuwe Schouwburg was nog maar net een paar dagen open toen tijdens een voorstelling van de Golden Earing een grote groep motorjongens met brandende peuken en een fles wodka de zaal in kwam. Ik trok mijn stoute schoenen aan en vroeg de grootste van 't spul of ik hem even kon spreken, buiten de zaal. Hij bleek ook de leider te zijn. Ik legde hem mijn zorg uit, dat de stoelen net nieuw waren en dat het zonde zou zijn als er brandgaten in de stoelen en het tapijt zou komen. Ik wilde ze niets verbieden maar 

de peuken moesten in de asbak
en niet op de grond terecht komen!

De leider van de motorgroep zei dat ik me geen zorgen hoefde te maken. En inderdaad. Geen centje pijn. ​Iedereen heeft een prima avond gehad en de schouwburg is er ongeschonden vanaf gekomen! 

De geest van het weesmeisje 
Niet alleen Nel en Anya vertellen boeiende verhalen. Tijdens het minutieus ophangen van de geheugenkaart vertellen twee technici me een minstens zo opmerkelijk verhaal.  

'Ik weet niet of ik het mag vertellen, maar iedereen die hier werkt kent wel het verhaal van het verdwenen weesmeisje. Haar geest zou door de Goudse Schouwburg dwalen. Hoe het verhaal precies gaat weet ik niet, het verandert ook telkens maar het weesmeisje zou in een weeshuis in Gouda hebben gewoond. Op een dag was ze spoorloos verdwenen. Men fluisterde dat ze begraven lag op de voormalige joodse begraafplaats, die hier 100 meter verderop in de Boelekade lag. En dat ze daar haar rust niet zou kunnen vinden.

'Daarom dwaalt ze nu hier rond.' 

'Niemand weet of het waar  is. Ik denk ook dat het een verhaal met een knipoog is, maar toch… soms voel ik achter het toneel opeens een kouwe tocht in mijn nek of klapt zo maar opeens een deur hard dicht. Zelfs de lift komt wel eens op onverklaarbare reden uit zichzelf in beweging. Soms denk ik ook wel eens iemand te horen lopen, dan kijk ik op en dan blijk ik alleen op het toneel te zijn. Dan denk ik:

Zou het dan toch waar zijn?’ 

Ik vermoed dat er nog tientallen spannende verhalen te vertellen zijn over de nieuwe en oude Goudse Schouwburg. Heeft u nog zo'n verhaal of weet u meer te vertellen over het weesmeisje?
We horen het heel graag, als commentaar onder dit verhaal. 

Michel Linthorst 

Of vertel u verhaal hier 
En lees ook de andere verhalen
Uw eigen unieke geheugenkaart!